Extern toezicht op hetopenbaar ministerie

Naar aanleiding van een oproep van de Tweede Kamer om het toezicht op het OM aan te scherpen, liet minister Grapperhaus in 2020 weten dat het toezicht zou worden verruimd en geïntensiveerd. Daartoe wordt de taak van de procureur-generaal bij de Hoge Raad (PGHR) uitgebreid.

Het is een vorm van extern toezicht, dat wil zeggen onafhankelijk toezicht gehouden door personen of organisaties buiten het strafrechtelijke systeem, zoals PGHR, de Nationale ombudsman of de Autoriteit Persoonsgegevens. Toezicht op het OM heeft als doel bij te dragen dat het OM minder fouten maakt, dat het de wetten en regels beter uitvoert en daarmee de rechtsorde strafrechtelijk beter handhaaft.

Binnen de leerstoel ‘Toezicht op strafvorderlijk overheidsoptreden’ doet Rolf Hoving onderzoek naar hoe toezicht er aan kan bijdragen dat de organisaties die zich bezig houden met de opsporing en vervolging van strafbare feiten, zoals de politie en het OM, zo goed mogelijk hun werk doen. Daarbij is het interessant dat het OM een magistratelijke organisatie is die ook zelf een taak heeft bij de handhaving van de (straf)wet. Mede hierdoor heeft het toezicht op het OM een ander karakter dan het toezicht op bijvoorbeeld banken, ziekenhuizen of scholen.

Uit onderzoeken van externe toezichthouders blijkt het OM soms fouten maakt bij de uitvoering van zijn taken. De toezichthouders doen aanbevelingen om die fouten te voorkomen. Vaak worden deze aanbevelingen door het OM opgevolgd. Maar niet altijd leidt het toezicht tot gedragsverandering. In de oratie gaat Hoving in op enkele verklaringen daarvoor.

Ontwerp en opmaak: LINE UP boek en media bv | Riëtte van Zwol, Mirjam Kroondijk
Foto voorkant: Raimond Spekking / bewerkt door Tiemen Folkers CC BY-SA 4.0
Auteursfoto: Corien Hoving-Velzing

Uitgegeven door University of Groningen Press
Broerstraat 4
9712 CP Groningen
https://ugp.rug.nl/