De biodiversiteitscrisis te lijf : een nieuwe en onmisbare rol van ecologen voor natuurherstel

De natuur en biodiversiteit staan wereldwijd onder grote druk; we bevinden ons midden in een biodiversiteitscrisis. Momenteel worden een miljoen soorten met uitsterven bedreigd, waarbij de mens de voornaamste oorzaak is. Ook in Nederland is de situatie zorgwekkend: we hebben erg weinig natuur (ongeveer 12% van het landoppervlak, vergeleken met zo’n 50% voor landbouw), en de kwaliteit daarvan is bovendien slecht door aanhoudende stikstofuitstoot, verdroging en versnippering van leefgebieden. Ook ten opzichte van andere Europese landen doen we het slecht qua behalen van natuurdoelen, en bungelen steevast ergens onderaan. Het huidige politieke klimaat biedt weinig hoop, met desastreuze plannen voor natuur, educatie en wetenschap.

Chris Smit voelt een grote verantwoordelijkheid en urgentie om hier iets aan te doen. Hij ziet een belangrijke rol weggelegd voor zijn vakgebied – ecologie. . Ecologisch onderzoek is cruciaal om trends van de biodiversiteit en natuur nauwkeurig te documenteren en om de achterliggende processen te ontrafelen. Dit heeft geleid tot concrete aanbevelingen en belangrijke praktische toepassingen voor effectief natuurbeheer en beleid, zoals het Europese Natura 2000 netwerk, en veel grote natuurontwikkelingsprojecten met nieuwe natuur. Toch moeten we nu concluderen dat ondanks jaren van gedegen ecologisch onderzoek de natuur er in ons land niet of nauwelijks op vooruit is gegaan. Er moet dus iets veranderen in de manier waarop ecologen te werk gaan voor het herstel van natuur en biodiversiteit. De huidige sterke polarisatie in de maatschappij over natuur gerelateerde thema’s zoals stikstof en terugkeer van de wolf helpt daarbij niet mee om de noodzakelijke verandering op gang te brengen.

Ecologen zullen dus meer moeten doen om de gewenste verandering, een sterke verbetering van natuur en biodiversiteit, teweeg te brengen. Door nieuwe recente projecten is Smit ervan overtuigd geraakt dat dit alleen kan als we echt gaan samenwerken, vanaf het begin, met relevante andere vakgebieden en cruciale stakeholders (inter- en transdisciplinair werken), en zo de maatschappij echt betrekken. Alleen zo kunnen we de biodiversiteitscrisis effectief te lijf gaan, met een nieuwe en onmisbare rol van ecologen voor natuurherstel.

Ontwerp en opmaak: LINE UP boek en media bv | Riëtte van Zwol, Jort Haan
Illustratie voorkant: Joost Fluitsma (https://joostfluitsma.com/)
Portretfoto achterkant: Reyer Boxem (http://www.reyerboxem.nl/)

Uitgegeven door University of Groningen Press
Broerstraat 4
9712 CP Groningen
https://ugp.rug.nl/