Toegankelijke en snelle procedures: Kan de Omgevingswet beter?

De Omgevingswet, die op 1 januari 2024 in werking treedt, moet het fundament bieden om in de toekomst met de grote en maatschappelijke urgente opgaven om te gaan. Hanna Tolsma laat in haar oratie zien dat deze nieuwe wet aansluit bij de wens in de samenleving van toegankelijkheid en snelheid, maar zeker geen einde maakt aan de vraag of de inrichting van omgevingsrechtelijke procedures beter kan.

De Nederlandse overheid heeft de taak en ook de ambitie om de komende jaren verschillende grote maatschappelijke opgaven te realiseren: energietransitie, woningbouw, kringlooplandbouw en een gezonde leefomgeving. Met omgevingsrechtelijke besluiten zal de overheid uitvoering geven aan deze taak, zoals plannen en vergunningen die nodig zijn voor de aanleg van zon- en windparken, het mogelijk maken van woningbouw en het versterken van dijken. Bij omgevingsrechtelijke besluitvorming met effect op de fysieke leefomgeving zijn veelal meerdere en tegenstrijdige belangen betrokken. Niet zelden stuiten besluiten op weerstand. Toegankelijke en snelle procedures van besluitvorming en rechtsbescherming zijn belangrijk om conflicten in goede banen te leiden.

De Omgevingswet, die op 1 januari 2024 in werking treedt, moet het fundament bieden om in de toekomst met de grote en maatschappelijke urgente opgaven om te gaan. Hanna Tolsma laat in haar oratie zien dat deze nieuwe wet aansluit bij de wens in de samenleving van toegankelijkheid en snelheid, maar zeker geen einde maakt aan de vraag of de inrichting van omgevingsrechtelijke procedures beter kan. Aan de hand van drie actuele voorbeelden bespreekt zij welke essentiële juridische vraagstukken spelen in het huidige maatschappelijke, politieke en rechtswetenschappelijke debat. Deze vragen moeten in de context van de Omgevingswet opgelost worden. De ontwikkeling van vroegtijdige (financiële) participatie, Europese rechtspraak over toegang tot inspraak bij besluitvorming en de rechter en de wens van versnelling van procedures, vragen om doordenking van het evenwicht tussen toegang en snelheid bij besluitvorming en rechtsbescherming in het omgevingsrecht.

Ontwerp en opmaak: LINE UP boek en media bv | Riëtte van Zwol, Mirjam Kroondijk
Illustratie cover: Chèriëtte Eisema
Illustraties: Chèriëtte Eisema
Auteursfoto: Douwe de Boer (https://www.douwedeboer.nl/)

Uitgegeven door University of Groningen Press
Broerstraat 4
9712 CP Groningen
https://ugp.rug.nl/